Hen. Na północy Norwegii - Ilona Wiśniewska

Są nazwiska, po które można sięgać bez wahania. Ilona Wiśniewska już swoim debiutem Białe. Zimna wyspa Spitsbergen udowodniła, że potrafi świetnie pisać i ciekawie opowiadać.

Ilona Wiśniewska w Białym snuła swoją opowieść powoli, bez pośpiechu, spokojnie. Od jednej historii do drugiej, przeplatając to opisami otaczającej ją chłodnej rzeczywistości. W Hen. Na północy Norwegii autorka zachowuje podobne tempo. Nigdzie się jej nie spieszy, na wszystko ma czas – na rozmowy, spotkania, drążenie tematu i na obserwację tego, co dzieje się dookoła. Na zachwyt tym, co innych może przerażać. Bo cóż pięknego można dostrzec na zimnej północy Norwegii? Na samym jej krańcu? Tam, gdzie tylko przenikający chłód, przeszywający wiatr, lodowate morze, garstka ludzi i znacznie więcej reniferów?

Rzecz w tym, że właśnie to – poczucie, że jest się na końcu świata, surowy klimat i zahartowani w nim ludzie – zachwyca autorkę. Ilona Wiśniewska pisze o regionie Finnmark – najbardziej wysuniętej na północ części Norwegii – tak, że chciałoby się spakować plecak i ruszyć jej śladem. Z każdego jej słowa bije uczucie, ciepło i ogromna sympatia nie tylko dla tej części świata, ale również dla tych, którzy mają odwagę tu żyć, którzy właśnie w tych z pozoru niesprzyjających do życia warunkach odnaleźli swoje miejsce na ziemi.

Finnmark to garstka ludzi, ryby i renifery, kamień na kamieniu, bezwzględne morze, zimne lato, surowa zima i wiatr, który mąci świadomość.

Choć Hen jest swoistym wyznaniem miłości, na szczęście nie jest w tym wszystkim cukierkową laurką. Autorce udało się zachować umiar w zachwytach i dostrzec również te ciemne strony Norwegii, która, jako kraj skandynawski, w oczach wielu czytelników uchodzić może za raj. O czym zatem opowiada autorka? Bohaterami jej reportażu, oprócz surowego norweskiego krajobrazu, są ludzie – ci, którzy próbują w tych trudnych warunkach i coraz bardziej wyludniających się miastach żyć i jakoś związać koniec z końcem; ci którzy nie wyobrażają sobie życia poza Północą, a także ci, którzy zmuszeni ją opuścić z powodu różnych przeciwności losu, ostatecznie powrócili na jej łono. Kochają ten swój coraz bardziej wyludniający się skrawek ziemi, choć życie tam jest bardzo wymagające i choć czasem czują się obco w swoim kraju. Bo problemem Norwegii jest do dziś istniejący podział na tych lepszych z Południa i tych gorszych/dziwnych z Północy, wzajemne niezrozumienie, inne problemy, z którymi stykają się na co dzień, inne wartości i inne cele. Choć Norwegia szczyci się swoją jednością i poszanowaniem praw człowieka, to właśnie tu przeprowadzono przymusową norwegizację Saamów – rdzennej ludności północy.

O Hen długo by można pisać, ale nie sposób streścić wszystkiego, o czym opowiada autorka. Najlepiej zatem samemu wziąć się za lekturę. Dowiedzieć się czegoś nowego o Norwegii i może choć trochę się przekonać, że nie wszędzie, gdzie nas nie ma, jest tak dobrze. Ale przede wszystkim po Hen warto sięgnąć również z literackich względów. Ilona Wiśniewska pisze naprawdę świetnie, z dużym wyczuciem, nadając swoim opowieściom odpowiedni ton i tempo, umiejętnie operuje słowem i zachwyca stylem. I chyba za to właśnie autorkę lubię najbardziej. Za ciekawe historie opowiedziane w pięknym stylu i za tę lekkość pióra, która jednocześnie budzi mój podziw i zazdrość.

Tak sobie myślę, że warto przeczytać Hen. Bo raduje nie tylko treścią, ale także pięknymi, kolorowymi zdjęciami, a te w książkach zdarzają się rzadko :)