Korea Północna. Tajna misja w kraju wielkiego blefu - John Sweeney

Podchodząc do tej książki, nie startowałam z poziomu zero. Jestem po lekturze bardzo dobrego reportażu Barbary Demick Światu nie mamy czego zazdrościć. Amerykańska dziennikarka wysoko podniosła poprzeczkę.  Byłam ciekawa, czy Brytyjczyk John Sweeney, również dziennikarz, wytrzyma tempa. Nie wytrzymał.

Podając się za profesora London School of Economics John Sweeney wraz z grupą studentów, udaje się do Korei Północnej. Podczas ośmiodniowego pobytu śpi w pokazowym hotelu dla cudzoziemców; porusza się autokarem należącym do Koreańskiego Biura Podróży Zagranicznych; zwiedza fabrykę, w której nic nie produkowano; uniwersytet, na którym nie było żadnych studentów; szpital, w którym co prawda przebywają pacjenci, ale tylko rano. Wszystko to pod czujnym okiem prorządowych przewodników.

Sweeney odsłania życie codzienne w Korei Północnej skrywane za ciężką kurtyną, bada skomplikowaną historię kraju oraz zadaje ważne pytania na temat jego niepewnej przyszłości­  - informuje streszczenie na tylnej okładce. I tu się nie zgodzę. Jak można odsłonić codzienne życie w Korei, kiedy obserwowało się je tylko zza szyb autokaru? Jeżeli było się odizolowanym od zwykłego, przeciętnego mieszkańca Korei? Jeżeli nie zamieniło się z nim słowa na ulicy? Jedyne co autorowi udało się odsłonić, to skuteczność reżimu w działaniach na rzecz izolacji przybyszów z Zachodu i odcięcia ich od prawdziwych informacji na temat kraju, w którym aktualnie przebywają. W walce reżim kontra dziennikarz wynik wynosi 1:0.

Zdecydowanie bliżej prawdy jest stwierdzenie, że autor bada skomplikowaną historię kraju. Rzeczywiście pierwsza połowa książki zapchana jest informacjami o Trzech Wielkich Kimach, zaczerpniętymi z innych publikacji, przez co Korea Północna. Tajna misja w kraju wielkiego blefu przypomina bardziej pracę naukową niż reportaż i momentami czyta się to tak sobie. Lepiej wypada druga połowa, w której mamy m.in. rozdział poświęcony klęsce głodu w Korei, relacje z koreańskich obozów pracy, historie romansu różnych cudzoziemców z komunistycznym reżimem zakończone bądź ucieczką z Korei, bądź pobytem w więzieniu, bądź praniem mózgu i całkowitym oddaniem się ideologii.

Ważnych pytań na tematu niepewnej przyszłości Korei nie zauważyłam.

Ta książka z założenia ma demaskować braki reżimu, który chce uchodzić za idealny. I robi to. Czasem bardziej, czasem mniej udolnie. Na pewno jest źródłem w miarę świeżych informacji, bo pochodzących zaledwie sprzed roku. Informacje te mogą przerażać. Obozy pracy, miliony  zmarłych z powodu głodu, zapaść gospodarcza, miasta-widma, pranie mózgów itd. Jedno mi w tym wszystkim przeszkadza – ironia, którą posługuje się autor, nazywając np. Kim Dzong Ila Elvisem czy Kim Dzong Una Grubasem. Łatwo się nabijać z północnokoreańskiego reżimu, jeśli się w nim nie żyje. Łatwo natrząsać się z wszechobecnych portretów i posągów Wielkiej Trójcy koreańskich przywódców oraz z oddawania im pokłonów, jeśli za kilka dni opuści się ten kraj i wróci do zachodniej demokracji, w której prawo do wyrażania własnych przekonań nie jest karane śmiercią, prześladowaniami i terrorem. Miało być śmiesznie, ale nie było.

Korea Północna. Tajna misja w kraju wielkiego blefu nie jest mistrzostwem reportażu. Warto przeczytać dla kilku informacji. Ale jeśli ktoś chce naprawdę poznać codzienne życie w Korei Północnej lub może raczej – zmagania z codziennością w Korei – to ja zdecydowanie odsyłam do książki Pani Barbary Demick.