Odziedziczone zło - Yrsa Sigurdardóttir

Nowy książka Yrsy Sigurdardóttir jest dla mnie dużym zaskoczeniem. Dużym, bo gdyby ktoś podał mi ją bez okładki i nie miałabym wiedzy, kto jest jej autorem, to w życiu nie powiedziałabym, że jest to pisarz doświadczony, z wyrobionym, charakterystycznym własnym stylem i kupą innych powieści na koncie. Raczej obstawiałabym świeżaka, który zalicza przyzwoity debiut, ale czeka go jeszcze sporo pracy, by móc powiedzieć o nim – dobry. Ale na litość boską! – to Yrsa, pisarka, którą lubię, cenię i która zawsze dostarczała mi sporo wrażeń. A tu co? A tu klops – niby da się go zjeść, ale jadało się lepsze. Trochę niedoprawiony, trochę bez smaku. Ani specjalnie zły, ani też wyjątkowo dobry. Ot, taki sobie nijaki. I taka jest właśnie ta książka.

Detektyw Huldar dostaje swoje pierwsze samodzielne śledztwo. Ofiarą jest kobieta, świadkiem popełnionego przestępstwa – jej małoletnia córka. Bestialskie morderstwo, niezrozumiały ciąg liczb znaleziony na miejscu zbrodni, dziewczynka, która nie chce niczego powiedzieć – to wszystko tylko komplikuje już i tak niełatwą sytuację. Z pomocą przychodzi Freyia, psycholog dziecięca ze schroniska dla nieletnich, która próbuje wydobyć z małej zeznania.  Tymczasem morderca atakuje ponownie…

Odziedziczone zło otwiera nową serię Sigurdardóttir i jak donoszą opisy na czwartej stronie okładki, jest to „początek ekscytującego nowego kierunku” w jej twórczości i najlepsza jak dotąd powieść, którą udało jej się stworzyć. No jeśli tak, to wybaczcie, ale ja będę polemizować.

Kierunek może i nowy – w końcu nowa seria i nowy bohater. Detektyw Jónas Huldar może nie jest tak błyskotliwy, zabawny i inteligentny jak prawniczka Thora (bohaterka poprzedniej serii), ale ostatecznie nie ma się o co do niego przyczepić. Akurat w kwestii kreowania postaci nie mam Yrsie nic do zarzucenia. Ale że jest to kierunek ekscytujący – to już trochę za dużo powiedziane. Ekscytację odczuwałam może przez pierwsze trzydzieści stron, którymi autorka rzeczywiście mnie zaintrygowała. Udało jej się zbudować napięcie, zasiać ziarnko niepokoju, podnieść delikatnie ciśnienie, ale potem to wszystko szlag trafił. Napięcie się rozmyło, rozlazło i mimo kolejnych zbrodni, które pojawiają się w fabule, nie udało się już go odbudować. Właściwie to nie wiem dlaczego, bo w sumie autorce nie można zarzucić braku „fantazji” w uśmiercaniu kolejnych osób, ale mimo to całość okazała się dość bezpłciowa i resztę książki przeczytałam ze średnim zainteresowaniem. Po cichu liczyłam na jakieś mocne uderzenie w finale, ale ono również nie nastąpiło. Co więcej, dość szybko domyśliłam się, kto za tymi wszystkimi zbrodniami stoi, a nie zdarza mi się to zbyt często. Co tylko świadczy o tym, że próba zmylenia tropów przez autorkę była grubo ciosana, skoro nawet ja się nie dałam nabrać. Intryga? Miewała Yrsa lepsze. Początek zapowiadał coś znacznie bardziej porywającego. Całość – no niby poprawna, jeśli napisałby tę książkę ktoś, kto właśnie rozpoczyna swoją karierę pisarską, ale po Sigurdardóttir spodziewałabym się znacznie więcej.

Gdzie się podział ten niesamowity nastrój grozy, który potrafiła stworzyć autorka w swoich poprzednich książkach? Gdzie to poczucie balansowania na pograniczu tego co realne, a tego, czego nie da się ogarnąć rozumem? Gdzie ten strach towarzyszący lekturze i atmosfera napięcia ocierająca się o stan przedzawałowy? Tego wszystkiego zabrakło, więc nie wiem, co miałoby być takie ekscytujące w nowym kierunku, który obrała sobie autorka. W Odziedziczonym złu pisarka startuje z wysokiego C, a potem jedzie na oparach. Ja tu żadnego powodu do ekscytacji nie widzę.

Co do stwierdzenia, że to najlepsza jak dotąd powieść autorki – no cóż, mam w tej kwestii inne zdanie. Najlepsza z dotychczasowych w moim osobistym rankingu, to była piąta część serii o Thorze, Spójrz na mnie, którą czytałam jeszcze w pozablogowym życiu. I do tej pory żadna z książek Yrsy jej nie dorównała. I dlatego tak bardzo wkurzają mnie opisy na okładce, bo żadne z nich, w moim odczuciu, nie jest prawdą.

Czy jest to zła książka? Nie, nie jest. Jej największym problemem jest to, że jest poprawnie nijaka, co autorce z takim dorobkiem nie powinno się przytrafić. Chcecie – przeczytajcie, a potem będziemy sobie dyskutować.

I na koniec jeszcze jedna rzecz – w blurbie na okładce czytamy, że córka ofiary (Margaret) ma jedenaście lat. W opisie książki na stronie wydawcy – że siedem. To w końcu ile ma lat? Jakoś w tekście nie udało mi się tego wyłapać.

No to tyle o nowej kryminalnej serii mojej dotychczas jednej z ulubionych autorek.